Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 8v

Brut y Brenhinoedd

8v

31

1
B *Ryttaen oreu o|r ynyssed yr hon
2
a|elỽit gynt y ỽen ynys yg goỻeỽ+
3
igaỽl eigaỽn. Y·rỽg freinc ac
4
Jỽerdon y mae gossodedic ỽyth
5
cant miỻtir yssyd yn y|hyt. a deucant yn|y
6
ỻet. a pha beth bynnac a|vo reit y dynaỽl
7
aruer o andyffygedic ffrỽythlonder hi a|e
8
gỽassanaetha. Y·gyt a|hynny kyflaỽn yỽ
9
o|r maes tired ỻydan amyl. a|brynneu ar+
10
derchaỽc adas y dir·dyỽyỻodraeth. drỽy y
11
rei y deuant amryvaelon genedloed frỽyth+
12
eu. Yndi hefyt y maent koetyd a|ỻỽyneu
13
kyflaỽn o amgen genedloed aniueileit a|bỽ+
14
ystuileit. ac ygyt a|hynny amlaf kenue+
15
inoed o|r gỽenyn o blith y blodeuoed yn
16
kynuỻaỽ mel. ac ygyt a|hynny gỽeirglo+
17
dyeu amyl a·dan aỽyrolyon vynyded. Yn
18
y|rei y maent ffynhoneu gloeỽ eglur.
19
o|r rei y kerdant ffrydyeu. ac a|lithrant gan
20
glaer sein. a murmur arỽystyl kerd. a
21
hun yỽ y rei hynny y|r neb a|gysgo ar eu
22
glan. ac ygyt a|hynny ỻynneu ac avono+
23
ed kyflaỽn o amryvaelon genedloed bysgaỽt
24
yssyd yndi. ac eithyr y perueduor yd eir
25
drostaỽ y ffreinc. Teir avon|bonhedic yssyd
26
yndi. Nyt amgen. temys. a hvmyr. a
27
hafrena rei hynny megys teir breich y
28
maent yn ranu yr ynys. ac ar hyt y|rei
29
hynny y deuant amryvael gyfneỽitye+
30
u. o|r gỽladoed tramor. ac y·gyt a hynny
31
gynt yr oed yndi ỽyth prif dinas ar|huge+
32
int yn|y theckau. a rei o·nadunt hediỽ ys+
33
syd diffeith. gỽedy diỽreidaỽ y muroed yn
34
ỽaỻus. ac ereiỻ etỽa yn|seuyỻ yn iach. a|the+
35
mleu seint yndunt yn moli duỽ. a muroed
36
a chaeroed arderchaỽc yn eu teckau. ac
37
yn|y temleu kenueinoed o wyr a gỽraged
38
a chỽuenoed yn talu gỽassanaeth dylyedus
39
yn amseroed keugant y eu|creaỽdyr yn he+
40
rỽyd cristonogaỽl fyd. ac o|r diỽed pymp
41
kenedyl yssyd yn|y chyuanhedu. Nyt am+
42
gen. normanyeit. a|br·ytanyeit. a saeson.
43
a ffichtyeit. ac ysgottyeit. ac o|r rei
44
hynny oỻ yn|gyntaf y bryttanyeit a|e
45
gỽledychỽys o vor rud hyt ar vor Jỽer+
46
don hyt pan deuth dial y gan duỽ ar+
47
nadunt am eu syberỽyt y gan ffichty+
48
eit a|r sayson. aMegys y deuthant y
49
gormessoed hynny. Ni a|e damlyỽychỽn
50
rac ỻaỽ. Yma y teruyna y|prolog.
51
E neas ysgỽydỽyn gỽedy daruot
52
ymladeu troea a chael y gaer. a
53
ffoes ac yscanius y vab y·gyt ac
54
ef. ac a|deuthant myỽn ỻogeu hyt yg gỽ+

32

1
lat yr eidal yr|hon a elỽir gỽlat rufein. Ac yn|yr amser hỽn+
2
nỽ yd oed latinus yn urenhin yn yr eidal. Y gỽr a
3
aruoỻes eneas yn anrydedus. ac yna gỽedy gỽe+
4
let o turn vrenhin rutyl. ỻityaỽ a|oruc ac ymlad
5
a|ỽnaeth ac ef. a goruot a|ỽnaeth eneas a ỻad
6
turn vrenhin rutyl. a|chafael yr eidal. a lauinia
7
merch latinus yn ỽreic idaỽ. ac yna gỽedy
8
ymlenỽi dieuoed buched eneas. ascanius y
9
vab ynteu a|ỽnaethpỽyt yn vrenhin. a gỽedy
10
drychauel ascanius ar vrenhinaỽl gyuoeth.
11
ef a adeilỽys dinas ar auon tiberis a mab a|anet
12
idaỽ. ac y|rodet ar·naỽ enỽ siluius. a|r gỽas hn+
13
nỽ gỽedy ym·rodi y ledradaỽl odineb gorderchu
14
a oruc nith y lauinia a|e beichogi. a gỽedy gỽy+
15
bot o ascanius y dat ef hynny. erchi a|ỽnaeth
16
o|e|deỽinyon dyỽedut idaỽ pỽy a vechogassei
17
y vorỽyn. a gỽedy deỽinaỽ o·nadunt a|chaf+
18
fel diheurỽyd o|r peth hỽnnỽ ỽynt a dyỽedassant
19
vot y vorỽyn yn veichaỽc ar vab a|ladei y vam
20
a|e dat. a gỽedy darffei idaỽ dreiglaỽ ỻaỽer o|+
21
ladoed y dayar o|r diỽed y deuei ar vlaenỽed gor+
22
uchelder anryded. ac ny|thỽyỻỽys eu deỽinda+
23
baeth ỽynt kanys doeth eu deỽindabaeth. ac
24
yna gỽedy dyuot oet y|r vorỽyn y escor ar y th+
25
evyd ỽely y bu uarỽ. ac veỻy y|ỻadaỽd ef y vam.
26
a|r|mab a rodet ar|uaeth ac y dodet brutus arnaỽ
27
a gỽedy meithryn y mab a|e vot yn|bymtheg
28
mlỽyd. diỽarnaỽt yd|oed y gỽas yn kanlyn
29
y dat yn hely. ac val yd|oedynt veỻy nachaf
30
karỽ yn kerdet heibaỽ. Sef a|oruc brutus a·ne+
31
lu bỽa a geỻỽg saeth ac yn|keissaỽ ỻad y karỽ
32
y|brathaỽd y dat a|r saeth y adan y vron ac y
33
bu uarỽ. ac veỻy y ỻadaỽd ef y dat. a gỽedy
34
marỽ y dat o|r ergit hỽnnỽ y deholes gỽyr yr
35
eidal vrutus. Kanyt oed deilỽg gymryt yn
36
vrenhin arnunt gỽr a|ladei gyflauan kym+
37
eint a|ỻad y vam a|e dat. a|gỽedy y dehol yd|aeth
38
ynteu hyt yg|groec ac y gỽelas gỽelygord o eti+
39
ued elenus vap priaf yg|keithyet y·dan ban+
40
drassus vrenhin groec. Pyrr vab   achelarỽy
41
a|dugassei y genedyl honno gantaỽ gỽedy dis+
42
dryỽ tro y|dial y dat. ac a|e gỽarchayssei yg
43
keithyỽet ỽynt yn|gyhyt o amser a|hynny.
44
ac yna gỽedy adnabot o|vrutus y genedyl
45
trigyaỽ a|ỽnaeth ygyt ac ỽynt.  ac yn|y ỻe gỽe+
46
dy keneuinaỽ brutus ac ymadnabot a pha+
47
ỽb ohonunt. kymeint uu y daỽn yn eu|plith
48
ac yd|oed garedic a|chymeredic   y|gan y
49
brenhined a|r tyỽyssogyon. a hynny a|oed idaỽ
50
o|e pryt a|e deỽret a|e haelder a e dayoni a|e
51
vilỽryaeth a|e glot. Sef achaỽs hynny do+
52
ethaf oed ymplith y doethon. deỽraf ymplith
53
y rei ymladgar. ac ygyt a|hynny pa beth
54
bynnac a damỽeinei idaỽ nac eur. nac aryant

 

The text Brut y Brenhinoedd starts on Column 31 line 1.