Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 115v
Ystoria Carolo Magno: Can Rolant
115v
478
ar ymlad yn ỽraỽl ual nat ymhoelom ni y
ffo. yr a gyuarffo a ni o berigyl. Dangos+
sỽn an harueu udunt ac ymladỽn ac ỽynt
val y|del kymraỽ arnunt ac ar a|e gwelo.
Ac yna yd|aeth Turpin archescob y benn
brynn oed yn agos attaỽ. a dywedut ỽrth
y lu yr ymadraỽd hỽnn. A wyr·da ffenedic
heb ef coffeỽch panyỽ y gan grist y|ch
gelỽir chỽi yn|gristonogyon. a|phanyỽ
yroch chỽi y diodefaỽd ef angeu. veỻy
y dylywch chỽytheu diodef agheu yr·do
ynteu. Ac ueỻy keissỽch gedymdeithas
crist oc aỽch agheu chỽitheu. ac val y
par·attoes ef gedymdeithas y chỽi drỽy
agheu. ymbarattoỽch chỽitheu y gym+
ryt y gedymdeithas ynteu yn|dragywyd
o ymlad a|e elynyon. ac a|lader ohonaỽch
merthyri vydỽch a pherch·en coroneu yn
y|nef. A|ỻyma maneu y vickari ef yn
awch geỻỽg o|ch hoỻ bechodeu. ac ny|byd
o|benyt arnaỽch namyn na ffooch a rodi
dyrnodeu maỽr mynych. Ac yna yd|esgyn+
naỽd y gwyr ar eu meirch. ac o|hyder gei+
ryeu yr archescob enynnu o ffynnyant
a|glewder ual na|damunynt gaffel dim
namyn ymlad. Ac Oliuer a|e hannoges
val hynn. Paham yd|arhoỽn ni ỽyntỽy
heb ef. namyn kyrchỽn ỽynt yn|diargys+
sỽr. a rodỽn udunt y dyrnodeu kyntaf
kanys y neb a|gaffo y·n|ymlad dechrev
da. gnaỽt yỽ idaỽ orffenn yn vuduga+
ỽl. ac weldy yma vrynn ỻewenyd. ac
ymoralỽn ninneu ar benn y brynn
hỽnn am arỽydon chyarlys. Ac yn
diannot ymoralỽ a|orugant a rodi ga+
ỽr ar yr ysgymunyeit. ac eu|kyrchu yn+
y oed blaen eu|gweỽyr yn eu|plith. ac
ny chilyod y paganyeit namyn eu ha+
ros. a|blaenaf oed o·nadunt ffalsaron
nei y uarsli. ac ef a|dywaỽt ual hynn
ỽrth y freinc. Y ffreinc an·ffydlaỽn
heb ef hediỽ yr ymgyuaruydwch
chỽi a nyni. Drỽc y|ch kedwis a am+
geledei ohonaỽch. ac yn·vyt oed Chyar+
lys pan ych gedewis yma y warchadỽ
Rolant y aỽch coỻi. Pan gigleu Rolant
479
hynny ny|s diodefaỽd. namyn trossi blaen
y wayw yn|y gyueir ar laỽn vrys y varch. a
gossot arnaỽ yn diueryaỽc o|e laỽn ynni
yny aeth trỽy y hoỻ areu* a thrỽy asgỽrn
y gefyn. a|e dyrchauel y ar y uarch a|e dala
ar y wayỽ ual arỽyd yn dibin yg|kroc. a|e
daflu yn|gelein y|r ỻaỽr. a|dywedut ual hynn
kymer ageu anfydlaỽn ygyt a|th syberỽyt
ac ny bu ynuyt Chyarlys ac ny bu drỽc y|reg+
lydeis ynneu geitwadaeth y lu ef kany chyỻ
hediỽ na|e wyr na|e glot. a dygỽydỽch y·ma
wyrda grymus ar yr anffydlonyon kan rodes
duỽ yn dechreu ar·nadunt ewch trỽydunt a
thyỻỽch ỽynt ac essigỽch a ỻebydywch.
Ac yna doluryaỽ a|oruc Marsli am welet ag+
eu y nei. ac ymoralỽ a|e vydin a|oruc a|ragori
oc eu blaen ac ystondard y paganyeit. a dyw+
edut y koỻei ffreinc eu hanryded y dyd hỽnnỽ
y|gan y|paganyeit. Aan* gigleu Oliuer hyn+
ny trossi y wayỽ a|oruc parth ac attaỽ. a|dỽyn
ruthur idaỽ yn gyflym ac ef yn|dywedut y
geir bocsachus a|e wan a gwaeỽ trỽydaw
a|thrỽy y hoỻ arueu yny uyd yn varỽ y|r ỻaỽr.
A dywedut ỽrthaỽ ual hynn. Kymer|di y|go+
byr hỽnnỽ am dy wacuocsach. ac o|r ryỽ dyr+
nodeu hynny y kynhalỽn ni wyneb y fre+
inc. ac nac ofynheỽch wyrda ffydlaỽn heb
ef rac yr anffydlonyon hynn. kany aỻant
hỽy rodi agheu namyn y gymryt. ~ ~
A C yna yd|annoges gorsabrin pagan
creulaỽn y paganyeit ereill ual hynn
A wyrda heb ˄ef ymledỽch yn|wraỽl a|r
ffreinc. Nyt oes o niuer gantunt hyt na
aỻom ni eu|diuetha hyt ar|dim. ychydic a dal
eu chyarlys hỽy hediỽ. A phan|gigleu
Turpin hynny. gordinaỽ y uarch a|oruc
yn|ỻidiaỽc a chyrchu Gorsabrin. a|e wan
a|oruc a gwayỽ trỽydaỽ a thrỽy y hoỻ ar+
ueu yny vyd yn uarỽ y|r ỻaỽr. A dywedut
ỽrthaỽ ual hynn. geu a|dywedy di heb·y
Turpin kystal yỽ an Chyarlys ni hediỽ ac
y bu oreu eiryoet. a|dygwydỽch ynn wyr+
da ar·nadunt. a|ỻedỽch ỽynt yn veirỽ kany
aỻant dim. Kan ydiw y dyrnodeu kyntaf
yn adaỽ ywch y uudugolyaeth. ac nyt oes
yn|y ỻuossogrỽyd racko na grym na nerth
| « p 115r | p 116r » |