Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 279v

Gramadeg y Penceirddiaid

279v

1119

1
a|r rei hynny a|elwir taỽdledyf. o achaỽs y
2
ỻythyr tawd a|uyd yn|y siỻafeu. Siỻaf
3
dipton a uyd o gysswỻt dwy uogal y·gyt
4
yn vn siỻaf. val y mae ỻaw. ỻew. Deu ryỽ
5
dipton yssyd. nyt amgen. dipton dalgron.
6
a|dipton ledyf. Pump dipton dalgron
7
yssyd. nyt amgen aw. ew. iw. yw. vw.
8
aw ual y mae ỻaw. ew ual y|mae ỻew.
9
iw ual y mae ỻiw. yw ual y mae ỻyw.
10
vw ual y mae duỽ. Eu hefyt yssyd dip+
11
ton dalgron. ual y mae kleu. a honno yỽ
12
y dipton ny cheffir proest yn|y herbyn. Ac
13
am|hynny y|gelwir hi dipton wip. am na
14
cheiff a|e hattepo ar broest. Pedeir dipton
15
ledyf yssyd. nyt amgen. ae. oe. ei. wy.
16
ae ual y|mae kae. oe ual y|mae doe. ei ual
17
y mae trei. wy ual y mae mwy. Reit yỽ
18
edrych hagen am y|dỽy ledyf dipton racko.
19
ae. oe. pa furyf y gỽahaner wynt. a pha
20
ffuryf y kyssyỻter wynt yn vn siỻaf.
21
Ac ỽrth hynny edrycher pan vont myỽn
22
geir ỻiaws siỻafaỽc. Sef yỽ hynny bot
23
ỻawer o|siỻafeu yndaỽ. yna reit yỽ eu gỽa+
24
hanu yn amrauaelyon siỻafeu. a phob
25
un ohonunt yn|siỻaf dalgron. ual y mae
26
kymraec. A|phan uont myỽn geir un+
27
siỻafaỽc. yna dir yỽ eu gwasgu y·gyt
28
yn un|siỻaf y|dipton ledyf. ual y mae
29
gwaet. groec. Ey. nyt dipton dim o+
30
honei. kanys damwein yw y chaffel heb
31
h. y·rydunt. Siỻaf a teruyno myỽn
32
teir o|r bogalyeit ygyt. neu y|bo yndi
33
deir bogal ygyt. a|r diwed yn|teruynu
34
myỽn dipton dalgron. a|r dechreu yn dip+
35
ton ledyf. honno a|elwir dipton dalgron
36
ledyf. val y mae gloew. hoew. a|r kyfryỽ
37
siỻafeu. Siỻafeu ereiỻ a uydant o gys+
38
swỻt bogalyeit ygyt. ac ny bydant dip+
39
tonyeit. Nyt amgen pan uo. i. neu. y.
40
ymlaen bogal araỻ. ual y mae yor. iwrch.

1120

1
iwrch. a|r kyfryỽ siỻaf a honno a|elwir dip+
2
ton dieithyr. a|r kyfryỽ siỻafeu. Pan vo
3
geir a|dwy uogal yn|y berued. ac yn|hir y
4
uogal gyntaf herwyd akan. sef yỽ hynny
5
herwyd dywedwydyat y geir. ual y mae
6
gỽenỻiant. hynny a elwir bogal ymblaen
7
bogal yn|y mydr. Pan uo siỻaf a|e diwed
8
yn gadarnledyf. a|e dechreu yny* benngam+
9
ledyf. ual y mae brỽydr. beird. honno a|elỽ+
10
ir dipton gadarnledyf. Pan uo siỻaf a|e
11
diwed yn dawdledyf. a|e dechreu yn ben+
12
gamledyf. ual y mae keidw. honno a|elwir
13
dipton daỽdledyf. Pan vo siỻaf a|e diwed
14
yn|dawdledyf. a|e dechreu yn vydar. val y
15
mae kwỻdr. honno a|elwir bydarledyf.
16
Pan vo. J. neu. ẏ. ymblaen dipton. na thal+
17
gron uo. na|ỻedyf. yn vn siỻaf y|bernir y+
18
gyt. a honno a|elwir dipton losgyrnyaỽc.
19
ual y mae dioer. diawl. a|r kyfryỽ siỻafeu.
20
Rei o|r siỻafeu a uydant hiryon. Ereiỻ
21
a uydant vyrryon. Deu amser a|vyd y siỻ+
22
af hir. Ac un y siỻaf verr. kanys hỽy o
23
amser y bydir yn dywedut siỻaf hir. noc
24
yn|dywedut un verr. Pan uo. n. yn ol. R.
25
ual y mae barn. neu. s. yn ol. R. ual y|mae
26
kors. neu lythyren uut yn|ol. R. val y mae
27
kỽrt. honno a|elwir tromledyf. Pob siỻaf
28
ledyf hir uyd. a deu amser a uyd idi. Pob
29
siỻaf dalgron berr vyd. ac un amser a uyd
30
idi na|dipton dalgron vo nac araỻ. kyt boet
31
hwy dipton dalgron. no siỻaf araỻ dalgron
32
Ac ueỻy rei o|r siỻafeu ỻedyfyon a|uydant
33
hỽy noc ereiỻ herwyd messur o|lythyr am+
34
seroed a|vo yndunt. ~   ~
35
O |R siỻafeu y gỽneir y geirieu kyflaỽn.
36
wrth hynny reit yỽ beỻach gỽybot
37
beth yỽ y geireu. a chanys y geireu yssyd
38
ranneu y ymadraỽd perffeith. ỽrth hynny
39
reit yỽ gỽybot py sawl rann ymadraỽd
40
yssyd. a pheth yỽ pob un ohonunt. Dỽy rann