Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

NLW MS. Peniarth 5 (The White Book of Rhydderch, part 1) – page 37v

Ystoria Titus

37v

nas arnadunt. canys caeat oed yna yr yn oes esdias proffuyt a| e caeassei. Guedy distryv o genedyl
babilonn y doeth paub o genedyl yr ideon adan ierermias prophvyt. Ac yno y gogylchynnvys titus a vas+
pasian y dinas a llad a gaussant onadunt. a thra yttoed y dinas yn warchaedic heuyt. newyn a lad+
avd rann vaur o| r ideon. a mynet yg kynhor a orugant a dyvedut. bot yn well vdunt eu dienydy+
av e| hunein no bocsachu estraun genedyl oc eu lladua ohonam. Ac yna y lladaud pob vn onadunt
y tat. Sef vu riuedi a las onadunt triugein mil. a| r lleill a trigyassant ygyt a philatus yn y gaer yn
gymeint eu newyn ac yd yssynt yr henn gruyn y amdanatunt. ac eu hen ffellych. Odyna y ty+
uaud ymotwrd yrygtunt am na ellynt bot yn y gaer rac y calanaed ry ledyssit yndi a dyvedut
yryctunt. Pa beth a wnaun ni llyman weithon nyni yn angheu canys dugam ninheu grist y agheu.
Vuydhaun vdunt a rodun vdunt agoryadeu y dinas. agattoed wynt a arbedant yn. ac yna y ar
y gaer y byryassant yr agoryadeu. a dyvedut vrth y tywyssogyon. Llyman y chvi agoryadeu y di+
nas canys guelun bot an gulat yn einvch. Ac yna y kymyrth titus a vaspasian y gaer. a phob+
yl yr ideon. ac eu gwraged ac eu meibon. a daly pilatus a orugant a gouyn idav. Paham hep
wynt a thi yn bennyadur ac yn tywyssauc y|gwlat iudea. ac yn gvybot kyureithreu. nat ofyn+
haut ti lad mab duv. Glan y wyf|i hep y pilatus o waet hvnnv. Eyr ideon a| e barnnvys ac eu march+
ogyon a| e croges. ny leuesseis inheu y ellvng ef rac ovyn. Heruyd pa gyureith hep wynt y ber+
neist|i euo. neu pa delv y kerdvys y dadyl ef. Manac yni. Vn o| e disgyblonn hep y pilatus a| e guerthvys
yr dec ar hugeint o aryant ac yn y groc y poenet ac y brathvyt a| e dillat a rannwyt yn bedeir rann.
Val y gwnnaethant hwy y grist hep y titus a vaspasian. ninheu a| e gwnavn amdanunt hvy. Rei
onadunt gan eu poeni a ladassant a gvavar. Ereill gan rodi gwin egyr vdunt a dagassant. neu
a vygassant. Ereill a grogassant. Pa beth weithon a wnaun i hep y vaspasian y hynn o wedillonn.
Val y gwnnaethant hvy grist yr dec ar hugeint o aryant. Val hynny y guerthun ninheu dec
idev ar hugeint yr vn geinnauc aryant. ac val hynny y gvnaethant. Pa beth weithon a vnavn
ni heb·y vaspasian. Pedeir rann hep·y titus a orugant wy o| e dillat ef. a ninheu a| e rannvn hvy y
bedeir bann y byt. Bit rann ytti. arall y minheu. a| r tryded rann y| th wyr di. a| r betuared rann
y| m gvyr inheu. ac val hynny y rannassant. A cheissav a wnnaethant y wreic yd oed gosgeth yr
argluyd genthi. ac y dugant y arnei kyt bei anuod genthi. a rwymav pilatus ac anuon pob peth
o hynny y rufein hyt at tyber amperavdyr. Pan welas veronic hynny mynet a oruc hitheu yn ol y dre+
ch. a| r niuer a anuonet a doethant truy vordvy hyt yn rufein ynn y lle yd oed yr amperavdyr. a dat+
canv idav pob peth o| r a daroed o| r dechreu hyt y dived. a| r gwyrtheu a oruc kynn y diodef ar gy+
vodi ohonav yn vyv wedy diodef. a| r delo yd ysgynnvys y nef a phaup yn edrych arnav. ac ym penn
y deugeinet diwarnnavt wedy y gyuodi o veirv. a| r delo y rydhaud titus o| r cranc gan gredu idav.
Ac val y dialvys ynteu ar yr ideon y agheu ynteu. Anryued vu hynny gan yr amheravdyr.
a dyvedut. Byv yv yr argluyd. pei ry allysson ni welet y prophuyt hvnnv. ef a allassei vy iachau i. o
glauri yssyd arnaf. Hep y kynnadeu. titus a vaspasian a anuonassant atat drech yr argluyt
hvnnv yr honn a gymerassei wreic y ganthav ar liein o| e gareat. a rydhaassei ynteu hi o heint ry
vuassei arnei ys deudeg mlyned hep allu gvaret idi o nep. ac a vei a heint arnav o| r a welei y drech]
honno a geffynt iechyt yn diannot. Dangossuch chuitheu ymi y drech hep yr amperavdyr. ac
yn diannot y dugant y drech rac y vronn. A veronic a ganhlynnvys y drech. A llaver o dynyon
heinnvs ry doethoed yno yr disguyl ar hynny. A phan dattoded rac bronn yr amperavdyr dodi y
enev vrth y drech. ac yn diannot caffel iechyt o| r clauri a oed arnav. A phaub o| r a doethoed eno
a gaussant iechyt o ba gyuryv heint bynnac a vei arnunt. a thalu dioluch a oruc yr amperavdyr
y| r argluyd iessu grist a dangosses y trugared yr a obeitho yndav. ac a doeth yno a oedynt yn
moli duw. Ac yna y gouynnvys yr amperaudyr. pa vedyant y croget ef ydanav. Adan vedyant
pilatus o ynys bont hep y kennadeu. Paham hep yr amperavdyr na dugauch chuitheu hvnnv
attaf|i. Mae ger dy vronn hep y kynnadeu. Ac ena y ducpvyt pilatus attav. Pa beth a geueist|i
ar grist pan y diennydyut hep yr amheravdyr. E genedyl e| hun ac esgyp y wlat a| e rodes ef ymi.
A minheu a ovynnheis vdunt vy pa guhudet a dodynt hvy yn y erbyn ef. Ni a| e caussam hep
wynt yn trossi an kenedyl y ar eu dedyf. ac yn guahard rodi teyrnget y| r amperavdyr. ac eissoes